Belangrijkste inzichten

• De Sociaal-Economische Raad (SER) slaat in haar nieuwste advies een duidelijke toon aan: als Nederland zijn brede welvaart wil behouden, moet het nú serieus werk maken van arbeidsproductiviteitsgroei. De hoeveelheid waarde die we per gewerkt uur creëren groeit te langzaam, en dat bedreigt niet alleen onze economie, maar ook de kwaliteit van werk en de uitvoering van maatschappelijke transities.

• Volgens de SER is productiviteitsgroei geen doel op zich, maar een noodzakelijk middel voor een toekomstbestendige arbeidsmarkt en samenleving. Daarom doet de SER een krachtig pleidooi voor een samenhangende aanpak op drie sporen: investeren in beter werk, vernieuwend ondernemerschap mogelijk maken, en productiviteit stevig verankeren in het beleid.

• Goed onderwijs en een cultuur van ‘leven lang ontwikkelen’ zijn essentieel. De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt staat onder druk, zeker nu technologische en ecologische transities nieuwe vaardigheden vragen. Ook gezondheid speelt een grote rol: gezondere mensen werken vaker en productiever. Daarom pleit de SER voor meer ruimte voor preventie, scholing en inclusie – juist ook voor flexwerkers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

• Nederlandse innovatieve mkb’ers lopen tegen financieringsproblemen aan, regeldruk en een te versnipperde Europese markt. Door publieke én private R&D-uitgaven te verhogen, het mkb beter te ondersteunen en internationale groei te stimuleren, kan ondernemerschap een motor worden voor productiviteit.

• De SER stelt voor om jaarlijks de productiviteitsontwikkeling te monitoren, beleidsvragen te formuleren en voortgang te evalueren. De National Productivity Board moet daarbij een bredere adviesrol krijgen, met actieve betrokkenheid van kabinet, sociale partners en sectoren.

• De boodschap is duidelijk: productiviteitsgroei is een collectieve opgave die vraagt om een lange adem. Maar de baten – in termen van economische veerkracht, beter werk en sociale rechtvaardigheid – zijn groot. Nederland heeft alles in huis om die sprong te maken. Mits het nu begint.